Onderzoeksreeks Geschiedenis van een Plek

Nationaal Monument Kamp Amersfoort brengt in de onderzoeksreeks Geschiedenis van een Plek publicaties uit die dieper ingaan op de geschiedenis, archeologie en achtergronden van het voormalige concentratiekamp. Het doel is om in deze reeks onderzoeken te publiceren die en relatie hebben met de historische plek. De uitgaven zijn publieksvriendelijk maar wetenschappelijk verantwoord.

De publicaties bieden waardevolle inzichten en worden zorgvuldig samengesteld onder begeleiding van onze wetenschappelijke adviesraad, bestaande uit vier academische experts: prof. dr. Martijn Eickhoff, prof. dr. Kees Ribbens, prof. dr. Conny Rijken en dr. Marc van Berkel.

Karl Peter Berg (1907-1949): Doodstraf voor de kampkommandant

In het eerste deel van de onderzoekreeks Geschiedenis van een Plek verdiept historica Eline Zuidema zich in het leven van Karl Peter Berg (1907-1949). Op basis van uitgebreid archiefonderzoek, ooggetuigenverslagen en rechtbankstukken heeft zij een zorgvuldig onderbouwde publicatie samengesteld.

Karl Peter Berg begon zijn carrière als politieagent, maar groeide tijdens zijn dienst in Nederland – aanvankelijk in Kamp Schoorl, waar hij niet direct bekendstond om wreedheden – uit tot de meedogenloze kampcommandant van Kamp Amersfoort. Hij mishandelde gevangenen regelmatig persoonlijk en speelde een centrale rol in de gewelddadige kampvoering.

Deze publicatie biedt een diepgaand inzicht in de persoon Karl Peter Berg en zijn rol binnen de context van de Tweede Wereldoorlog.

Auteur: Eline Zuidema
Uitgever: Nationaal Monument Kamp Amersfoort
Uitvoering: Paperback, 115 pagina’s
ISBN: 9789492940193

In het tweede deel van de onderzoekreeks Geschiedenis van een Plek brengen Floris van Dijk, Cees Rodenburg en Pieter van Amerongen het Nederlandse artsenverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog gedetailleerd in beeld. Naarmate de oorlog vorderde, organiseerden steeds meer artsen zich om zich op geweldloze wijze te verzetten tegen de Duitse bezetter.

Dit leidde in 1942 en 1943 tot grootschalige arrestaties van artsen, van wie velen werden opgesloten in Kamp Amersfoort. Deze publicatie werpt licht op de vastberadenheid en morele kracht van medische professionals die hun beroep gebruikten om op te komen voor vrijheid en menselijkheid.

Auteurs: Floris van Dijk, Cees Rodenburg, m. m. v. Pieter van Amerongen
Uitgever: Nationaal Monument Kamp Amersfoort
Uitvoering: Paperback, 128 pagina’s
ISBN: 9789492940223

Voor het derde deel in de reeks Geschiedenis van een Plek heeft Holocaustonderzoeker dr. Amanda Kluveld (Universiteit Maastricht, gastonderzoeker aan Tel Aviv University) jarenlang intensief onderzoek gedaan naar de levensloop van Joodse gevangenen in Kamp Amersfoort. Daarbij maakte zij gebruik van diverse, deels niet eerder geraadpleegde bronnen, wat heeft geleid tot nieuwe inzichten in de geschiedenis van het kamp.

De Joodse gevangenen in Kamp Amersfoort werden onder erbarmelijke omstandigheden vastgehouden. Van hen werden 82 personen ter plaatse vermoord. Velen kwamen in groepen aan, waaronder katholieke Joden, Joden met een dubbele nationaliteit die afkomstig waren uit Kamp Westerbork, en Joodse dwangarbeiders uit Kamp Vught. Deze groepen bestonden vaak uit volledige gezinnen; de jongste gevangene was slechts enkele dagen oud.

Het merendeel van de Joodse gevangenen werd via Kamp Westerbork gedeporteerd en vermoord in Auschwitz en Sobibor. Honderden anderen werden rechtstreeks vanuit Kamp Amersfoort naar Mauthausen afgevoerd, waar geen van hen de ontberingen overleefde. Daarnaast vertrokken twee transporten direct vanuit Amersfoort naar Auschwitz. Opvallend is dat verschillende kampbewakers ondergebracht werden in geconfisqueerde Joodse woningen in de stad Amersfoort.

Dr. Kluveld concludeert dat Kamp Amersfoort een cruciale rol speelde in de systematische vervolging en vernietiging van Joden in Nederland.

Auteur: Amanda Kluveld
Uitgever: Nationaal Monument Kamp Amersfoort
Uitvoering: Paperback

Ga naar de inhoud